Vanhaber24 — Milli Savunma Bakanlığı, 2025 yılında bedelli ve dövizle askerlik uygulamalarına ilişkin kapsamlı verileri paylaştı. Açıklanan rakamlara göre yıl boyunca 101 bin 212 kişi bedelli askerlik hizmetinden yararlanırken, 5 bin 890 kişi de dövizle askerlik başvurusu yaptı. Elde edilen gelirler Hazine’ye aktarılırken, Türkiye’de zorunlu askerlik sisteminin dönüşümü, ücretli askerlik uygulamasının yarattığı ekonomik ve sosyal etkilerle yeniden tartışma konusu oldu.
Bedelli askerlikten 26 milyar liranın üzerinde gelir sağlandı
Bakanlığın resmi verilerine göre sadece 2025 yılındaki bedelli askerlik başvurularından 26 milyar 205 milyon 696 bin lira gelir elde edildi. Dövizle askerlik kapsamında ödenen tutar ise 33 milyon 757 bin 242 avro olarak kaydedildi. Bu gelirlerin tamamı, ilgili kanun gereği Hazine’ye aktarılırken, savunma bütçesinin finansmanında önemli bir kalem oluşturdu.
Türkiye’de bedelli askerlik, özellikle genç nüfusun yüksek olduğu dönemlerde yoğun başvuruların yaşandığı bir uygulama olarak öne çıkıyor. Başvuru ücretlerinin dönemsel olarak yeniden belirlenmesi, başvuru yoğunluğu üzerinde doğrudan etkili oluyor.
Askeralma Kanunu yürürlüğe girdiğinden beri 3,8 milyon kişi yoklama aldı
26 Haziran 2019 tarihinde yürürlüğe giren Askeralma Kanunu’nun ardından, bugüne kadar 3 milyon 814 bin 45 kişi askerlik yükümlüsü olarak sisteme dahil edildi. Bu rakam, Türkiye’de zorunlu askerlik sisteminin kapsamını ve yıllara yayılan yoğunluğunu ortaya koyuyor.
2025 yılı içinde ise toplam 328 bin 936 yükümlü silahaltına alındı. Bunların büyük bölümünü er ve erbaş statüsündeki askerler oluşturdu.
Bedelli askerlik: Bir seçenek mi, zorunluluk mu?
Bedelli askerlik uygulaması Türkiye’de zaman zaman toplumsal tartışmaların merkezine oturuyor. Bir kesim için ekonomik yükümlülük getirirken, bir başka kesim için uzun süreli askerlik görevini yerine getiremeyecek vatandaşlar açısından gerekli bir seçenek olarak görülüyor.
Savunma uzmanlarına göre:
-
Türkiye’nin büyük genç nüfusu nedeniyle askerlik sisteminin esnek seçeneklere ihtiyacı bulunuyor.
-
Profesyonel orduya geçiş süreci devam ederken, bedelli askerlik hem bütçe hem de asker ihtiyacının dengelenmesinde önemli rol oynuyor.
-
Başvuru ücretlerinin yüksekliği, ekonomik eşitsizlik tartışmalarını beraberinde getiriyor.
Ekonomik etkisi: Bütçeye önemli katkı
Uzmanlara göre bedelli askerlikten elde edilen gelir, savunma harcamaları içerisinde küçük bir oran oluştursa da ekonomik kriz dönemlerinde Hazine için kayda değer bir kaynak sağlıyor. 2025 yılında tek kalemde elde edilen 26 milyar liralık gelir, birçok bakanlığın yıllık bütçesinden daha yüksek bir rakam olmasıyla dikkat çekiyor.
Toplumsal yönü: Gençlerin tercihleri değişiyor
Türkiye’de genç nüfusun eğitim, işsizlik ve ekonomik gelecek kaygıları nedeniyle bedelli askerlik başvurularında artış gözleniyor. Üniversite mezunlarının iş piyasasına geç giriyor olması, gençlerin uzun dönem askerlik yapmasını daha zor hale getiriyor.
Sosyologlara göre, bedelli askerlik:
-
İşe giriş süreçlerini hızlandırıyor,
-
Gençlerin kariyer planlamasında avantaj sağlıyor,
-
Zorunlu askerlik süresinin uzunluğu nedeniyle alternatif bir seçenek olarak değerlendiriliyor.
2026 için beklenti: Başvurular artabilir
Ekonomistler ve savunma uzmanları, bedelli askerlik ücretinin yeniden belirleneceği 2026 yılında başvuruların artabileceğini değerlendiriyor. Yaşam maliyetlerinin yükselmesi, askerlik süresinin iş ve eğitim hayatını etkilemesi gibi faktörler, genç nüfusun bedelli askerliği daha fazla tercih edeceğine işaret ediyor.
