Vanhaber24 — Endonezya’nın Aceh kentinde ağır yağışların tetiklediği toprak kayması, içinde onlarca öğrencinin kaldığı İslami okul yurdunu yerinden sökerek nehre doğru sürükledi. Hızlı tahliye sayesinde can kaybı yaşanmadı ancak olay, bölgedeki iklim krizi kaynaklı afet risklerini yeniden gündeme taşıdı.
Şiddetli yağışın ardından yurt binası hareket etmeye başladı
Endonezya’nın kuzeyindeki Aceh bölgesi, tropikal iklimin yoğun yağış getirdiği kritik dönemlerden birini yaşıyordu. Günlerdir aralıksız süren yağmur, dağlık bölgelerde toprağın doygunluğa ulaşmasına neden olunca beklenen felaket gerçekleşti.
Al Aziziyah İslami eğitim kurumuna bağlı bir yurt binası, gece saatlerinde başlayan toprak kaymasının etkisiyle bulunduğu zeminden koparak yavaşça nehre doğru kaymaya başladı. Öğrenciler içerideyken yaşanan bu hareketlilik, binayı sarsacak düzeye ulaşınca öğretmenlerin hızlı müdahalesiyle tahliye başlatıldı.
Görgü tanıkları, yurt binasının önce ufak çatlamalar gösterdiğini, ardından zeminin tamamen kayarak yapının birkaç metre sürüklendiğini söyledi.
Öğrencilerin saniyelerle kurtulduğu anlar kameralara yansıdı
Okul yönetimi, binanın aniden hareket etmesi üzerine tüm personeli seferber ederek içerideki onlarca öğrenciyi dışarı çıkardı. Felaketin yaşandığı anlara ait görüntülerde, yurdun bir bütün halinde yan yatarak nehre doğru kaydığı ve çevredeki insanların panikle bağırdığı görülüyor.
Sosyal medyada dolaşıma giren görüntüler kısa sürede dünya gündemine oturken, Endonezya’da eğitim kurumlarının afet hazırlığı yeniden tartışma konusu haline geldi.
Yerel yetkililer, olay sırasında yurtta yaklaşık 40’tan fazla öğrenci bulunduğunu ancak tamamının güvenli şekilde tahliye edildiğini doğruladı. Herhangi bir yaralanma ya da can kaybı olmadığı açıklandı.
Bölge sık sık sel ve heyelan felaketleri yaşıyor
Aceh, Güneydoğu Asya’nın en kırılgan iklim kuşaklarından birinde yer alıyor. Bölgenin coğrafi yapısı:
-
dik yamaçlar,
-
gevşek toprak dokusu,
-
yoğun yağış,
-
riskli yerleşim alanları
gibi faktörlerle birleşerek heyelan tehlikesini artırıyor.
Endonezya Ulusal Afet Ajansı (BNPB), ülkede her yıl yüzlerce heyelan yaşandığını ve bunların büyük bölümünün okul, yurt ve köy yerleşimlerini etkilediğini belirtiyor. Uzmanlar, iklim krizinin bu tür afetleri daha sık hale getirdiğine dikkat çekiyor.
“Yağış rejimi tamamen değişti; eskiden aylarca süren yağmurlar şimdi birkaç günde düşüyor” diyen bir çevre bilimci, afet riskinin büyüdüğünü ifade etti.
Yurt binası nehre doğru tamamen göçtü
Tahliyenin ardından yurt binası birkaç dakikada tamamen yerinden ayrılarak nehre düştü. Yaklaşık 15 metre genişliğinde bir bölüm tamamen suya sürüklendi. Yetkililer, yapının artık kullanılmasının mümkün olmadığını, bölgedeki diğer yapıların da inceleneceğini açıkladı.
Okul yönetimi, öğrencilerin güvenli bir yere yerleştirildiğini ve eğitimin geçici olarak başka bir binada devam edeceğini bildirdi.
Yetkililerden inceleme: “Yeni yurt daha sağlam zemine taşınacak”
Toprak kaymasının ardından Endonezya Afet Ajansı bölgeye ekip gönderdi. İlk incelemelere göre:
-
yurt binasının inşa edildiği zemin yumuşak toprak tabakasından oluşuyor,
-
yağış sonrası toprak doygunluğa ulaşarak taşıma kapasitesini kaybetmiş,
-
suyun biriktiği alt tabaka zemini kaydırmış.
Yetkililer, yeni yurt yapısının daha sağlam bir zemine taşınması gerektiğini, bölgede kapsamlı jeolojik çalışma yapılmadan yeniden inşa sürecine girilmeyeceğini belirtti.
Aileler: “Çocuklarımızın hayatı tesadüf eseri kurtuldu”
Olayın ardından yurt öğrencilerinin aileleri okula akın etti. Bir öğrenci velisi, olayı gözyaşlarıyla şöyle anlattı:
“Görüntüleri izleyince dizlerimin bağı çözüldü. Çocuklarımız birkaç saniye içinde ölümden döndü.”
Bazı veliler, okulun riskli bir bölgeye inşa edildiğini iddia ederek yetkililere tepki gösterirken, okul yönetimi yapıların yıllardır güvenli kabul edilen alanda bulunduğunu savundu.
Küresel afet riskine dair uyarı: “Eğitim kurumları en kırılgan alanlar”
İklim uzmanları, özellikle gelişmekte olan ülkelerde okul ve yurt binalarının afetlere karşı yeterince güçlendirilmediğini vurguluyor. UNICEF verilerine göre dünya genelinde milyonlarca çocuk:
-
sel,
-
heyelan,
-
deprem,
-
fırtına
riski altındaki yapılarda eğitim görüyor.
Aceh’teki olay bu kırılganlığın somut bir örneği olarak değerlendiriliyor.
Sonuç: Felaket ucuz atlatıldı ama büyük bir uyarı niteliği taşıyor
Endonezya’nın Aceh kentinde onlarca öğrencinin kaldığı yurt binasının toprak kaymasıyla nehre sürüklenmesi, bir felaketin saniyeler içinde nasıl yaşanabileceğini gösterdi. Can kaybı olmaması büyük bir şans olarak yorumlanırken, olay ülkede afet yönetimi, riskli yapılaşma ve gençlerin güvenliği konularında yenilenmesi gereken politikalara işaret ediyor.
